Met de toenemende complexiteit van samenlevingsvormen nemen ook de vragen toe over de uitvoering van bepalingen ten gunste van achterblijvers. Niet uitzonderlijk is dat de erfgenamen verplicht worden eenmalige of periodieke uitkeringen te doen aan bijvoorbeeld een vriendin van de overleden ouder, waarmee die ongehuwd heeft samengewoond. De Hoge Raad heeft zich gebogen over de vraag of de erfgenamen die uitkering kunnen aftrekken voor de inkomstenbelasting.
De Hoge Raad vindt dat aftrek mogelijk is als degene die is overleden een morele plicht had om diens partner periodieke uitkeringen te doen voor levensonderhoud. De belastinginspecteur zal dergelijke uitkeringen niet zo snel als voor de inkomstenbelasting aftrekbare persoonsgebonden aftrek kwalificeren. Er zijn echter gronden op basis waarvan de inspecteur dat wel zal moeten accepteren. Een dergelijke zaak werd door de Hoge Raad, nadat rechtbank en hof de belastinginspecteur in het gelijk hadden gesteld, terugverwezen naar een ander hof.
Al voor het overlijden van de man was de aftrekbaarheid van de periodieke uitkering als persoonlijke verplichting door de inspecteur geaccepteerd. Daar mag de inspecteur later best op terugkomen, maar dan moet hij zelf bewijs aanvoeren op grond waarvan de aftrek ineens niet meer mogelijk zou zijn.
Om te beoordelen of periodieke uitkeringen gebaseerd zijn op dringende morele verplichtingen, moet worden gekeken naar het tijdstip waarop het zogenaamde vorderingsrecht van de begunstigde is ontstaan. In dit voorbeeld was dat al gebeurd voordat de man overleed.
De inspecteur mag dan jaren later niet van de erfgenaam verwachten dat die aantoont dat de maatschappelijke positie van de vriendin en haar vooruitzichten voor de vader geen reden kan zijn geweest om zich verplicht kon voelen om een lijfrenteverplichting in zijn testament op te nemen. Dat bewijs moet de inspecteur leveren. Als hem dat niet lukt, dan is de lijfrenteverplichting aftrekbaar bij de erfgenaam.
Wilt u meer weten over het verzorgd achterlaten van uw partner na uw overlijden? Bel ons voor het maken van een afspraak.