Bijna iedere huiseigenaar of aspirant huizenkoper heeft of krijgt te maken met een hypotheek. Wat is dat eigenlijk en wat kunnen de gevolgen zijn bij niet betalen of overlijden. Mogelijk verhelderen meer tekst en uitleg over uw rechten en plichten bij en na het afsluiten van een hypothecaire lening.
Recent is de hypotheekakte uitgeroepen tot het meest onleesbare en meest ingewikkelde document van Nederland. Hoe komt dat? De basis van het hypotheekrecht is te vinden in ons burgerlijk wetboek. Dit stamt uit 1838 en heel veel artikelen zijn sinds die tijd nauwlijks aangepast en in onze tijd daardoor lastig te lezen en te begrijpen. Niet voor niets moet een jurist zoals een advocaat of notaris jaren studeren om alle ins en outs van het wetboek onder de knie te krijgen. Een hypotheekrecht is een zogenaamd zakelijk recht en geeft de houder van dit recht een hele sterke verhaalspositie. In het dagelijks spraakgebruik zegt men ik neem een hypotheek voor het kopen van mijn nieuwe huis, echter juridisch gezien is dit niet juist. De partij die de lening verstrekt (meestal een bank) heet officieel de hypotheeknemer. De partij die de lening krijgt heet de hypotheekgever. Dat is best verwarrend.
Een hypotheek kan worden gevestigd op een zogenaamd registergoed. Dit is een goed waarvan de eigendom kan worden geregistreerd bij het kadaster. Het kadaster is een semi-overheidsinstelling dat registreert wie eigenaar is van een stuk grond met alles wat daar op staat, een teboek gesteld schip of vliegtuig. In dit artikel beperken we ons tot hypotheek op een kavel grond met daarop een woning aangezien dat de meest voorkomende situatie is.
Voordat een bank u geld leent voor het kopen van een huis zal zij eerst een koopovereenkomst willen zien en een taxatierapport waaruit blijkt wat de werkelijke waarde van het huis is. Daarnaast kijkt de bank naar het inkomen van de hypotheekgever, dit moet voldoende zijn om de rente en aflossing van de lening te kunnen betalen. De Nederlandse bank en AFM hebben hiervoor strikte normen opgesteld. Een hypotheekakte staat inderdaad vol met buitengewoon ingewikkelde termen. Bij sommige banken is een hypotheekakte wel 23 pagina’s lang. Daarnaast heeft iedere bank zijn eigen model met bijbehorende algemene voorwaarden.
Uiteindelijk komen alle hypothheekakten op hetzelfde neer, zolang u betaalt heeft u nergens last van. Stopt u met betalen, dan heeft de bank het recht u het huis uit te zetten en het huis te verkopen in een openbare executieveiling. Verder is altijd opgenomen dat u het huis moet verzekeren, moet onderhouden, de bestemming niet mag wijzigen en niet mag verhuren zonder toestemming van de hypotheekhouder. Ook overlijden van een van de eigenaren kan een probleem zijn. De bank gaat dan kijken of de overblijvende eigenaar de hypotheek ook kan blijven betalen. Gelukkig is er meestal wel een overlijdensrisicopolis gesloten waardoor de hypotheek geheel of gedeeltelijk wordt afgelost. Is zo een polis er niet dan kan het zijn dat de bank de lening opeist waardoor de langstlevende partner het huis moet verkopen.
Naast het hypotheekrecht heeft de bank een pandrecht op de roerende zaken die bij een woning horen, denk hierbij aan deuren, sleutels, CV ketel, dakpannen etc. Deze zaken horen bij het huis en mogen door een bank worden meeverkocht als de hypotheekgever stopt met betalen.
Veel hypotheken worden tegenwoordig gesloten onder Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Hiervoor betaald u eenmalig 1% premie maar krijgt u korting op de rente. De NHG kan u onder bepaalde voorwaarden beschermen wanneer u buiten uw schuld de hypotheek niet meer kunt betalen. NHG geldt alleen voor woningen met een koopsom tot € 265.000. Als u extra geld leent voor energiebesparende maatregelen, dan geldt de NHG tot ruim € 280.000.
Ons kantoor is specialist hypotheekrecht. Heeft u vragen over een lopende of nieuwe hypotheek? Of leent u zelf geld uit aan een bekende of familielid? Bel ons voor en afspraak. Dat voorkomt onaangename situaties bij overlijden, scheiden of niet betalen.