Er blijken nogal wat misverstanden te bestaan over de hypotheekrenteaftrek na een echtscheiding of verbreken van een samenwoonrelatie. Uit recente rechtspraak blijkt dat het belangrijk is om na een scheiding de zaken rond huis en hypotheek goed te regelen. Het kan niet alleen misgaan bij de aftrek van de hypotheekrente, ook kan er zo maar sprake zijn van onbedoeld erfgenaamschap.
In de bewuste rechtszaak was sprake van een gehuwd stel met kinderen dat samen eigenaar was van een woning. Op de woning zat een hypotheek waarvoor beide echtgenoten hoofdelijk aansprakelijk waren. Na het uitspreken van de scheiding laat de man zich uitschrijven uit de woning en gaat weer bij zijn moeder wonen. Afgesproken is dat de vrouw voorlopig in de woning blijft wonen en dat het huis verkocht wordt als de woningmarkt weer wat is aangetrokken. Verder is afgesproken dat de vrouw de hypotheekrenteaftrek krijgt. Via de aangifte inkomstenbelasting krijgt de vrouw van de fiscus inderdaad de gevraagde hypotheekrenteaftrek over het hele jaar. Het huis is nog niet verkocht en bij de volgende belastingaangifte gaat het mis.
Via het kadaster komt de fiscus er achter dat de vrouw slechts voor de helft eigenaar is van de woning en dat er geen sprake was van een fiscaal partnerschap met de mede-eigenaar (de ex-man).
Er volgt een naheffingsaanslag voor de helft van de eerder afgetrokken rente, ook stelt de inspecteur dat ook alleen de helft van het eigenwoningforfait aan de vrouw wordt toegerekend. De vrouw is het hier allemaal niet mee eens en gaat in beroep tegen de naheffingsaanslag met als argument dat zij de enige is die de hypotheekrente betaald heeft en dat haar niet bekend was dat ze een fiscaal partnerschap had moeten hebben.
Uiteindelijk komt de zaak voor de belastingrechter die de zaak nog eens grondig onder de loep neemt. Helaas voor de vrouw pakt dit niet goed uit. De rechter geeft de inspecteur gelijk en stelt vast dat inderdaad de helft van het eigenwoningforfait aan de vrouw wordt toegerekend en dat zij slechts de helft van de hypotheekrente van haar inkomen mag aftrekken. De naheffingsaanslag blijft in stand, de ten onrechte afgetrokken rente moest worden terugbetaald.
De fiscale regeling rond de eigen woning na scheiding ziet er dus als volgt uit: De renteaftrek en het eigenwoningforfait wordt toegerekend in de zelfde verhouding als het aandeel waar de belastingplichtige eigenaar is van de woning. Bij eigendom van de helft is in beginsel slechts de helft van de betaalde rente aftrekbaar. Daartegenover staat dat je dan ook slechts de helft van het eigenwoningforfait hoeft op te geven.
De fiscale regeling rond de eigen woning na scheiding ziet er dus als volgt uit: De renteaftrek en het eigenwoningforfait wordt toegerekend in de zelfde verhouding als het aandeel waar de belastingplichtige eigenaar is van de woning. Bij eigendom van de helft is in beginsel slechts de helft van de betaalde rente aftrekbaar. Daartegenover staat dat je dan ook slechts de helft van het eigenwoningforfait hoeft op te geven.
Voor de partij die het huis heeft verlaten geldt een speciale fiscale regeling na echtscheiding. Gedurende twee jaar na het verlaten van de woning mag de ex-echtgenoot de helft van de woning aanmerken als fictieve eigen woning. Als deze partij vervolgens ook de helft van de rente over de hypotheek betaald blijft deze rente gewoon fiscaal aftrekbaar.
Er geldt nog wel een uitzondering voor het kalenderjaar waarin de scheiding heeft plaatsgevonden. Als er een fiscaal partnerschap is aangegeven tussen de (ex)echtgenoten dan kan er vrij worden gekozen hoe de hypotheekrente aftrek wordt aangegeven.
Als de vrouw uit dit artikel van te voren naar de notaris was gegaan had zij de juiste oplossing aangedragen gekregen. Als het inderdaad de bedoeling is dat de vrouw de lasten van de woning betaalt en feitelijk alle hypotheekrente wil aftrekken dan moet de volgende route bewandeld worden. De vrouw betaalt de helft van de hypotheekrente aan de bank, de andere helft betaalt zij in de vorm van alimentatie aan haar ex-man, zij mag deze alimentatie aftrekken van haar inkomen.
De ex-man moet de ontvangen alimentatie opgeven in box 1 en betaald er de helft van de hypotheekrente mee die vervolgens 2 jaar lang aftrekbaar is van zijn inkomen. De vrouw moet het eigenwoningforfait voor het woongenot dat haar ex-man heeft prijsgegeven en aan haar ter beschikking heeft gesteld als alimentatie opgeven in box 1. Voor de ex-man geldt dan dat hij het ter beschikking gestelde woongenot (de helft van het eigenwoningforfait) als onderhoudsverplichting mag aftrekken. Zo is de fiscale cirkel weer rond en is de hypotheekrenteaftrek voor twee jaar veilig gesteld.
Als na die twee jaar de woning nog steeds niet verkocht is kan er voor worden gekozen de woning bij notariële akte toe te delen aan de vrouw. Zij wordt dan voor 100 % eigenaar en kan alle door haar betaald rente aftrekken.
In geval van scheiding en eigen woning is een goed advies van groot belang en kan financiële schade worden voorkomen. Neem bij een voorgenomen scheiding contact met ons op voordat de afspraken rond huis en hypotheek in een convenant worden vastgelegd. Wij kijken dan gelijk met u of het nodig is de testamenten aan te passen in het zicht van de scheiding. Doet u dit niet dan blijft u zolang de scheiding nog niet is uitgesproken elkaars erfgenaam hetgeen doorgaans niet meer de bedoeling is. Met een goed testament kan ook worden voorkomen dat uw ex alsnog via de kinderen uw bezit weer terug erft. Hoe dit zit leggen wij u graag uit tijdens een persoonlijk gesprek op ons kantoor.