Bij overlijden van een partner wordt de langstlevende echtgenoot of echtgenote doorgaans op grond van de wettelijke verdeling eigenaar van de woning die tot de nalatenschap behoort. Dat kan ook een tweede huis zijn, soms reden voor de langstlevende om die te verkopen. Om dat met succes te kunnen doen moet de langstlevende wel beschikkingsbevoegd zijn.
Dat bleek onlangs weer toen een langstlevende de woning verkocht en leverde aan een derde die er vervolgens een hypotheekrecht op heeft gevestigd. In deze zaak had de langstlevende de nalatenschap beneficiair aanvaard. Daarmee was deze niet als enige bevoegd om de woning te kunnen verkopen. Dat had tot gevolg dat de overdracht van het huis en de hypotheekvestiging niet geldig tot stand zijn gekomen.
Er gelden specifieke regels voor hoe een nalatenschap moet worden ‘vereffend’. De erfgenamen – of de aangewezen executeur-testamentair – hebben tot taak de boedel te inventariseren en vereffenen, schulden te betalen en vervolgens de baten te verdelen. Als kan worden aangetoond dat de goederen van de nalatenschap ruimschoots voldoende zijn om alle schulden van de nalatenschap te voldoen, hoeden deze regels niet te worden gevolgd. In deze zaak was dat niet het geval.
‘Ruimschoots toereikend’ verklaring
De langstlevende was benoemd tot executeur en heeft een zogenaamde ‘ruimschoots toereikend’ verklaring afgelegd, wat inhoudt dat de baten de schulden zodanig overtreffen dat onder meer het huis verkocht kon worden. Echter, er was door de overledene bij derden schade veroorzaakt, waardoor daar mogelijk nieuwe schulden zouden kunnen ontstaan. Ook had de langstlevende het dringende advies van de notaris om over te gaan tot vereffening, in de wind geslagen. Er kon namelijk niet worden aangetoond dat de nalatenschap daadwerkelijk ruimschoots toereikend was om de – mogelijke – schulden te voldoen.
Daarmee is de wettelijke verplichting tot vereffening in stand gebleven en dat op grond daarvan alle erfgenamen vereffenaar waren geworden. Zij zijn dan gezamenlijk bevoegd om rechtshandelingen te doen. De langstlevende had de woning onbevoegd verkocht en geleverd aan de koper. De beschikkingsonbevoegdheid van de langstlevende leidde er toe dat de koper van het huis als hypotheekhouder niet beschermd wordt en zelfstandig aansprakelijk is voor de door hem of haar aangegane verplichtingen met betrekking tot het huis.
Wilt u meer weten over beschikkingsbevoegdheid na een overlijden? Bel ons voor het maken van een afspraak.