Het zal maar gebeuren… Het huwelijk van uw ouders wordt ontbonden door het overlijden van uw vader. Uw vader blijkt geen testament te hebben gemaakt. Op grond van de wet laat hij als zijn erfgenamen achter zijn echtgenote (uw moeder) en zijn twee kinderen (uw broer en u). Moeder heeft na het overlijden de zeggenschap gekregen over de nalatenschap ten gevolge van de wettelijke verdeling. Vorenstaande is allemaal vastgesteld in een aan moeder afgegeven verklaring van erfrecht, opgesteld door haar notaris. Na het overlijden van uw moeder denkt u waarschijnlijk al snel dat u dan als kinderen gezamenlijk gerechtigd bent geworden tot uw moeders nalatenschap.
Dat hoeft niet zo zijn!
Het feit dat uw vader geen testament heeft gemaakt wil niet zeggen dat uw moeder ook geen testament heeft gemaakt. Het maken van een testament is namelijk persoonlijk. Echtgenoten kunnen de afwikkeling van de nalatenschap niet gezamenlijk vastleggen in een gezamenlijk testament. Het kan dus zijn dat uw moeder wel een testament heeft gemaakt. In dat testament kunnen bepalingen staan die afwijken van de wettelijke regels van erfopvolging, waardoor u als kinderen geen erfgenamen blijken te zijn geworden.
Uw moeder zou een testament gemaakt kunnen hebben in de periode toen zij nog kinderloos was en bijvoorbeeld een goed doel, een goede vriend of een bepaald familielid tot erfgenaam benoemd kunnen hebben.
In dat geval kunt u dus als kind indirect onterfd zijn ten gevolge van dit testament. Ook al zou moeder de regeling in haar testament zeer waarschijnlijk niet meer hebben gewild.
Het gevolg is dat de gehele erfenis dan toch naar de in haar testament genoemde erfgenamen gaat. Haar testament is de uiterste wil van uw overleden moeder en daar kunt u niets meer aan veranderen als zij is overleden. Je moet de regels van het testament respecteren en dus gaat alles naar de testamentaire erfgenamen.
Mogelijkheden bij onterving
Wat zijn de mogelijkheden voor u als onterfd kind? In dit geval zou u – voor zover u het erfdeel van uw vaders nalatenschap nog niet uitgekeerd heeft gekregen – dit bij de erfgenamen van uw moeder kunnen opeisen.
Het is belangrijk om ook na het overlijden van uw vader met achterlating van uw moeder de omvang van uw geldvorderingen op grond van de wettelijke verdeling te berekenen en op schrift vast te leggen. Dat voorkomt problemen aangezien jaren later heel lastig blijkt om deze achteraf alsnog vast te stellen.
Daarmee erft u echter nog niet van uw moeder. Als onterfd kind kunt u nog een beroep doen op uw legitieme portie. Op grond van uw legitieme portie heeft u recht op een geldvordering ter grootte van de helft van het erfdeel wat u zou hebben geërfd indien moeder geen testament zou hebben gemaakt. U krijgt daarmee geen recht op de tot haar nalatenschap behorende goederen. Het gaat hierbij ook immers om een geldvordering. Indien uw moeder is overleden met achterlating van twee kinderen dan bedraagt de legitieme portie per kind een vierde gedeelte (de helft van de helft (aangezien u en uw broer zonder testament ieder de helft zouden erven). U zou dan in geld aanspraak kunnen maken op een vierde gedeelte van het zuiver saldo van haar nalatenschap, bij welke nalatenschap bepaalde schenkingen moet worden opgeteld.
Een vergeten of verouderd testament kan tot ongewenste gevolgen aanleiding geven. Het is dan ook verstandig om met een bepaalde regelmaat een bestaand testament door te nemen en te controleren wat de inhoud is en of dat nog aansluit met uw wensen op dat moment.
Wilt u meer weten over nalatenschappen met en zonder testament? Bel ons voor het maken van een afspraak.