“Vrij wil ik leven en ook sterven, niemand beroven en van niemand erven.” Een bijzondere opening voor een artikel in deze Notariskrant. Het is een citaat van de Duitse dichter Friedrich Schiller. Deze fraaie literaire zin geeft ook een aanknopingspunt voor iets anders. Namelijk dat je kunt worden “beroofd” door iets te erven.
Erven of een erfenis krijgen heeft voor de meesten van ons een positieve associatie. Je krijgt iets, zonder dat je er iets voor hoefde te doen, een leuk extraatje. Altijd welkom, denk je dan. Of een erfenis altijd wel zo welkom zou moeten zijn, is maar helemaal de vraag.
Erfgenaam zijn lijkt een benijdenswaardige positie, maar er wordt nog wel eens over het hoofd gezien, dat een erfgenaam niet alleen opvolgt in de bezittingen van de overledene, maar ook in diens schulden. Dat gaat zelfs zo ver, dat als de overleden aan zijn erfgenamen meer schulden nalaat dan bezittingen die erfgenamen een strop hebben. Zij moeten namelijk het tekort uit hun eigen privévermogen betalen aan de schuldeisers van de overledene.
Een oplossing hiervoor is om de erfenis dan maar te verwerpen. Daardoor wordt de beoogde erfgenaam geen erfgenaam en is hij dus ook niet aansprakelijk voor tekorten van de erfenis. Het verwerpen van de erfenis is echter niet altijd een goede oplossing. Allereerst betekent verwerping van een erfenis bijna altijd dat het probleem van een negatieve erfenis wordt doorgeschoven. Bijvoorbeeld, als een kind zijn erfdeel in de erfenis van zijn overleden ouder verwerpt, komt de volgende generatie als erfgenamen in beeld. Met andere woorden, door de erfenis te werpen, zullen de kinderen van dat het verwerpende kind met hetzelfde dilemma worden geconfronteerd.
Daarnaast is van een aantal erfenissen bij het overlijden nog niet te zeggen dat de erfenis negatief zal zijn. Dat blijkt soms pas tijdens de afwikkeling van de erfenis. Is in zo’n geval de erfenis aanvaard, dan zitten de erfgenamen met een financiële aansprakelijkheid waarop niet gerekend was.
Aanvaarding onder voorwaarden
Voor dit soort gevallen kan de aanvaarding van de erfenis onder voorwaarden plaats vinden. Dat heet met een mooi woord: beneficiaire aanvaarding. Bij zo’n vorm van aanvaarden zijn de erfgenamen nooit voor een hoger bedrag aansprakelijk dan er geërfde bezittingen tegenover staan.
Dat lijkt een mooie oplossing die voor alle erfenissen zou moeten gelden. Het bezwaar van de beneficiaire aanvaarding is echter dat dan door de wet een ingewikkelde en daardoor duurdere manier van afwikkelen van de erfenis wordt voorgeschreven. Beneficiaire aanvaarding is dan ook verstandig als vooraf al bekend is dat de erfenis negatief zal zijn of als met die mogelijkheid rekening gehouden wordt. Maar ook in gevallen dat de erfgenaam gewoon niet bekend is met de omvang van de erfenis (bijvoorbeeld als geërfd wordt van een ver familielid).
Als minderjarigen erven, is beneficiaire aanvaarding altijd verplicht. Het is overigens niet in alle gevallen van beneficiaire aanvaarding verplicht om de ingewikkelde wettelijke afwikkeling te volgen.
Voor het aanvaarden van een erfenis of op welke manier dat gebeurt is een goed advies dus erg belangrijk. Wilt u meer weten over het aanvaarden van een erfenis? Bel ons of klik op de link onder het kopje “Meer informatie” en wij nemen zo spoedig mogelijk contact met u op.